Het eigen vermogen is in de loop van de jaren opgebouwd via de bestemming van (een deel van) het positieve resultaat. Zij dient als reserve voor het opvangen van onvoorziene kosten en als financieringsmiddel. De samenstelling van het eigen vermogen voor resultaatverdeling is als volgt:
(bedragen x € 1.000)

Risicoreserve per taak

De risicoreserves per taak dienen ter dekking van mogelijke risico’s die zich voordoen bij de taakuitoefening. De Algemene Vergadering heeft het beleid geformuleerd dat deze risicoreserve bedoeld is als buffer om onverwachte tegenvallers op te kunnen vangen. De hoogte van de risicoreserve is gebaseerd op de periodieke risicoanalyse, waarbij rekening wordt gehouden met het risicoprofiel van het waterschap. De laatst gehouden risicoanalyse gaf een totaal bedrag aan van € 9,9 miljoen. De verdeling over de taken geschiedt op basis van de taakomvang, zoals opgenomen in de laatst vastgestelde meerjarenbegroting. Hierbij was de verhouding tussen de watersysteemtaak en de zuiveringstaak 60 / 40.
(bedragen x € 1.000)

Algemene reserve

Deze reserve dient ervoor om te zorgen dat het totaal van de reserves van een minimale omvang is. Een aanzienlijk deel van de algemene reserve is in het kader van het herziene reservebeleid toegewezen aan de risicoreserve en de tariefegalisatiereserve. De herkomst van de reserves, zijnde het resultaat van de watersysteemtaak dan wel de zuiveringstaak, blijft hierbij administratief volgbaar. Er vinden hierbij geen verschuivingen plaats tussen reserves die zijn opgebouwd door de watersysteemtaak en reserves die zijn opgebouwd door de zuiveringstaak.

In het jaar 2016 hebben er geen mutaties van de algemene reserve plaatsgevonden.

De samenstelling van de algemene reserve is als volgt:
(bedragen x € 1.000)

Tariefegalisatiereserve

De Algemene Vergadering heeft bij de vaststelling van de Meerjarenbegroting 2016-2019 besloten om in het jaar 2016 een bedrag van € 0,38 miljoen toe te voegen aan deze reserve. Dit bedrag kan nader worden gespecificeerd in een onttrekking van € 0,45 miljoen aan de tariefegalisatiereserve van de watersysteemtaak en een toevoeging van € 0,83 miljoen aan de zuiveringstaak.

De samenstelling van de tariefegalisatie reserve is door het bovenstaande als volgt:
(bedragen x € 1.000)

Bestemmingsreserves

(bedragen x € 1.000)

In het jaar 2016 hebben de volgende mutaties op de bestemmingsreserves plaatsgevonden.

Bestemmingsreserve baggeren Almere

Op 27 oktober 2009 heeft de Algemene Vergadering besloten om het achterstallig baggeronderhoud van de gemeente Almere over te nemen voor een te ontvangen afkoopsom van € 2,65 miljoen. Besloten is om hiervoor de bestemmingreserve baggeren Almere in te stellen. In de jaren 2010 tot en met 2015 is er voor een totaalbedrag van € 2.517.686 aan deze reserve onttrokken. In het jaar 2016 zijn er geen gelden aan deze reserve onttrokken. Ultimo 2016 resteert nog een bestemmingsreserve baggeren Almere van € 0,1 miljoen.

Bestemmingsreserve stedelijk water

Deze bestemmingsreserve is gevormd door de niet bestede budgetten stedelijk water in het verleden en bedroeg begin 2011 bijna € 3,2 miljoen. De reserve wordt conform AV-besluitvorming gebruikt ter dekking van de kosten van het maatregelenprogramma in het stedelijk gebied. In de jaren 2011 tot en met 2015 is er voor een totaalbedrag van € 2.908.561 aan deze reserve onttrokken. In het jaar 2016 is er voor € 251.569 aan deze reserve onttrokken. Ultimo 2016 resteert nog een bestemmingsreserve stedelijk water van € 0,0 miljoen.

Bestemmingsreserve duurzame oevers

Deze bestemmingreserve is gevormd ter bekostiging van de aanleg van duurzame oevers (zoals besloten in de Algemene Vergadering van 25 november 2003 en 26 mei 2009). Conform besluiten van de Algemene vergadering van 22 maart 2013, 7 oktober 2014 en 29 september 2015 is er in de jaren 2014 en 2015 voor een totaalbedrag van € 740.722 aan deze reserve onttrokken. In het jaar 2016 is er voor € 237.907 aan deze reserve onttrokken. Ultimo 2016 resteert nog een bestemmingsreserve duurzame oevers van € 0,0 miljoen.

Bestemmingsreserve buitendijks

Op 25 september 2012 heeft de Algemene vergadering besloten een bestemmingsreserve buitendijks van € 500.000 te vormen om de benodigde maatregelen voor het op orde brengen van de buitendijkse gebieden uit te kunnen voeren. Bij de vaststelling van de jaarrekening 2012 in de Algemene Vergadering van 28 mei 2013 is definitief besloten tot instelling van deze bestemmingsreserve. Conform het besluit van de Algemene Vergadering van 22 oktober 2014 is in het jaar 2015 voor een bedrag van € 250.419 aan deze bestemmingsreserve onttrokken. Bij de vaststelling van de jaarstukken 2015 is besloten om een bedrag van € 55.000 van deze bestemmingsreserve af te ramen. In het jaar 2016 is er voor € 139.952 aan deze reserve onttrokken. Ultimo 2016 resteert nog een bestemmingsreserve buitendijks oevers van € 0,1 miljoen.

Bestemmingsreserve huisvesting, ICT en mobiele communicatie

Op 28 mei 2013 is bij de vaststelling van de jaarrekening 2012 door de Algemene Vergadering besloten om vanuit het positieve jaarresultaat 2012 een bestemmingsreserve in te stellen van € 850.000 ten behoeve van maatregelen in huisvesting, ICT en mobiele communicatie. Conform het besluit van de Algemene Vergadering van 22 oktober 2014 is in het jaar 2015 een bedrag van € 470.009 aan deze bestemmingsreserve onttrokken. In het jaar 2016 is er voor € 291.684 aan deze reserve onttrokken. Ultimo 2016 resteert nog een bestemmingsreserve huisvesting, ICT en mobiele communicatie van € 0,1 miljoen.

Bestemmingsreserve duurzame energie

Op 29 september 2015 heeft de Algemene Vergadering besloten tot het instellen van een bestemmingsreserve duurzame energie ter grootte van € 1.000.000 en de hiervoor benodigde gelden in verhouding 60 / 40 tussen de watersysteemtaak en de zuiveringstaak te onttrekken aan de algemene reserve. In het jaar 2015 zijn geen gelden aan deze bestemmingsreserve onttrokken. Conform het besluit van de Algemene Vergadering van 24 november 2015 is in het jaar 2016 voor € 289.994 aan deze reserve onttrokken. Ultimo 2016 resteert nog een bestemmingsreserve duurzame energie van € 0,7 miljoen.

Voorzieningen

(bedragen x € 1.000)

De voorzieningen zijn bestemd voor de volgende zaken:

Pensioenen voormalige bestuurders

Deze voorziening heeft tot doel de pensioenverplichtingen van het waterschap naar bestuurders zichtbaar te maken. Aan het begin van 2016 was deze voorziening € 1,5 miljoen groot. In 2016 is aan deze voorziening voor € 72.232 onttrokken ten behoeve van pensioenbetalingen. Op basis van een actuariële berekening van de toekomstige pensioenopgaven van de huidige en voormalige bestuurders is er in 2016 € 424.849 inclusief rekenrente toegevoegd aan de voorziening. Dit bedrag is hoger dan begroot, omdat er rekening is gehouden met een lagere rekenrente dan in het verleden het geval was. De jaarlijkse aanrenting van de voorziening wordt hierdoor lager waardoor er extra moet worden gestort voor het noodzakelijke eindkapitaal. De voorziening bedraagt ultimo boekjaar € 1,9 miljoen.

Wachtgelden voormalige bestuurders

Deze voorziening had tot doel de wachtgeldverplichtingen van het waterschap naar bestuurders zichtbaar te maken. Aan het begin van 2016 was deze voorziening (afgerond) € 0,0 miljoen groot. In 2016 is het resterend saldo aan deze voorziening onttrokken. De voormalig bestuurder is in het najaar met pensioen gegaan.

Personele reorganisatie

Deze voorziening heeft tot doel de verplichtingen van het waterschap naar voormalig personeel zichtbaar te maken. Aan het begin van 2016 was deze voorziening € 0,6 miljoen groot. In 2016 is aan deze voorziening voor € 285.629 onttrokken ten behoeve van betalingen van uitkeringen. In 2016 is € 120.843 aan de voorziening toegevoegd, waardoor de voorziening ultimo boekjaar nu ruim € 0,5 miljoen bedraagt.

Baggeren

In 2006 is er een integrale gebiedsdekkende baggervisie opgesteld op basis waarvan de keuze is gemaakt om voor het komende decennium tot een effectief uitvoeringsprogramma te komen en de baggerachterstanden weg te werken. Het plan is de afgelopen jaren steeds geactualiseerd. In het verleden is door de Algemene Vergadering besloten om schommelingen in de uitvoering op te vangen door middel van een voorziening. De voorziening was aan het begin van 2016 € 1,7 miljoen groot. In het jaar 2016 is er een bedrag van € 1.236.958 aan deze voorziening gedoteerd en is er € 1.196.381 onttrokken aan de voorziening baggeren. Een groot aantal baggerprojecten is doorgeschoven van het jaar 2016 naar het jaar van 2017. De baggervoorziening bedraagt ultimo boekjaar € 1,7 miljoen en is van voldoende omvang om de genoemde projecten uit te voeren.

Watersysteemheffing gebouwd

In het jaar 2013 heeft GBLT de WOZ-waarde over het belastingjaar 2011 ontvangen van de Maxima centrale en heeft op basis hiervan een aanslag watersysteemheffing gebouwd opgelegd. De waarde van het object is door de gemeente Lelystad bepaald op iets meer dan één miljard euro. Deze waarde wordt betwist door de eigenaar. Op basis hiervan is vanaf het jaar 2013 een voorziening opgenomen van dat deel van de aanslag dat betwist wordt. In het jaar 2016 zijn er contacten geweest tussen de gemeente Lelystad en de eigenaar van de Maxima centrale. Dit zal naar verwachting leiden tot een fiscale vaststellingsovereenkomst. Het jaar 2014 is conform de nog niet getekende vaststellingsovereenkomst opgelegd. Voor de waarden van de jaren 2011 tot en met 2013 wordt nu uitgegaan van de nog niet getekende vaststellingsovereenkomst, hetgeen leidt tot een extra dotatie van € 90.189.

Bezwaren natuurterreinen

Met ingang van 2009 is een definitie voor natuurterreinen in de Waterschapswet opgenomen. Sindsdien bestaat er discussie (in de vorm van bezwaren tegen belastingaanslagen) tussen de grondeigenaren en de waterschappen over de vraag welke percelen als natuurterrein zijn aan te merken. Om duidelijkheid te krijgen is een aantal voorbeeldprocedures gevoerd waarin GBLT een actieve rol heeft gehad. De Hoge Raad heeft op vrijdag 7 november 2014 uitspraak gedaan en heeft hierbij het standpunt van de terreinbeheerders gevolgd: activiteiten die zijn afgestemd op het behoud of de ontwikkeling van natuur moeten tot natuurterrein worden gerekend, óók als die tot agrarische opbrengsten leiden.

In de jaren 2015 en 2016 is naar aanleiding van de uitspraak binnen Zuiderzeeland gekeken wat de effecten van de uitspraak zijn op lopende bezwaren. In dit traject heeft tevens de actualisatie van de Kostentoedelingskaart plaatsgevonden aan de hand van het door Tauw ontwikkelde “4-lagenmodel”. Hiermee kan beoordeeld worden of een bepaald perceel als natuurterrein of als (overig) ongebouwd moet worden gecategoriseerd. In de jaarrekening 2015 was het risico ingeschat op € 0,4 miljoen. De afwikkeling van de natuurbezwaren heeft in december 2016 plaatsgevonden, waardoor de voorziening kan worden opgeheven.

Vaste schulden

De opgenomen vaste schulden vallen in de categorie onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen. Het zijn langlopende geldleningen met een looptijd langer dan één jaar ter financiering van de investeringen. Het verloopoverzicht is als volgt:
(bedragen x € 1.000)

De aflossingsverplichting van de aangegane geldleningen voor het boekjaar 2017 is € 6.838.448.

Netto vlottende schulden

(bedragen x € 1.000)

De netto vlottende schulden van het waterschap zijn op basis van nominale waarde gewaardeerd. Door de invoering van het IKB (Individueel Keuze Budget) voor werknemers vallend onder de SAW Waterschappen, wordt er vanaf het jaar 2012 alleen nog vakantiegeld gereserveerd voor de leden van het college van Dijkgraaf en Heemraden. Zij vallen namelijk niet onder de SAW Waterschappen, maar onder de sector Rijk.

Overlopende passiva

(bedragen x € 1.000)

Volgens het Waterschapsbesluit worden onder de overlopende passiva de nog te betalen lasten opgenomen, waarvan in het jaar 2016 geen factuur is ontvangen, maar die wel conform het stelsel van baten en lasten ten laste van het jaar 2016 moeten worden gebracht. Ook de vooruit ontvangen opbrengsten worden in deze post opgenomen.